2016 yılında Rio’da düzenlenen Paralimpik Oyunlara 159 ülkeden 4300’den fazla atlet katılım göstermiş ve 2.15 milyon biletin satıldığı müsabaka, tüm dünyadan 4.1 milyar televizyon izleyicisine ulaşmıştı. 2020 Paralimpik Oyunları ise 24 Ağustos ile 5 Eylül 2021 tarihleri arasında Japonya’nın başkenti Tokyo’da düzenlenecek. Dünya genelinde en popüler spor etkinliklerinden olan Paralimpik Oyunları hakkında bilgi alabileceğiniz bu yazımızı keyifle okumanızı diliyoruz.
Paralimpik Olimpiyat Nedir?
Paralimpik Olimpiyatları, çeşitli fiziksel engelli sporcuların katılım gösterdiği uluslararası bir spor müsabakasıdır. Paralimpik kelimesi İngilizcede felçli anlamına gelen “paralyzed” ve olimpiyatlara ithafen “olympic” kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Tıpkı Olimpik Oyunlar gibi Paralimpik Oyunlar da Kış ve Yaz Oyunları olarak ikiye ayrılırlar ve her iki senede bir sırayla düzenlenirler. Paralimpik Oyunları, sporculara göre tasarlanmış spor ekipmanları kullanımı gerekliliği dışında Olimpiyat Oyunları’ndaki çoğu spor dalını içerir ve oldukça benzerlerdir.
1948 yılında Sir Ludwig Guttmann’ın 2. Dünya Savaşı gazileri için İngiltere’de düzenlediği müsabakalar, uluslararası Paralimpik Oyunları’nın doğuşu olmuştur. 190 yılında Roma’da ilk kez engelli sporcular için Olimpiyat tarzında müsabakalar düzenlenmiştir. Günümüzde ise Paralimpik Olimpiyatı, bilet satışları göz önünde bulundurulduğunda Olimpiyat Oyunları ve FIFA Dünya Kupası’ndan sonra dünyanın en büyük üçüncü spor etkinliğidir. 2001 yılında alınan kararlarla Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapan şehir aynı zamanda Paralimpik Oyunlar’a da ev sahipliği yapmaktadır ve Olimpiyatlar’ı takip eden günlerde gerçekleştirilmektedir.
Paralimpik Sporcular
Trischa Zorn, Paralimpik Olimpiyatlar tarihinde en fazla madalyaya sahip olan atlettir. 24 sene boyunca Paralimpik atlet olarak yarışan Zorn, görme engelli bir yüzücü olarak 41’i altın olmak üzere 55 madalyaya sahiptir. Norveçli Ragnhild Myklebust ise Paralimpik Kış Oyunları dahilinde en fazla madalya kazanmış sporcudur. Farklı kategorilerde yarışan atlet, 17 tanesi altın olmak üzere 22 madalya kazanmıştır. Belden aşağısı felçli olan Neroli Fairhall ise Yeni Zelandalı bir okçudur ve Olimpiyat Oyunları’na katılan ilk Paralimpik atlet olarak tarihe geçmiştir.
Paralimpik Olimpiyatları Branşları Nelerdir?
Paralimpik Oyunlar’a katılan atletler fiziksel engellerine göre 10 farklı kategoride yarışırlar ve farklı spor dallarına göre alt branşlara ayrılırlar. Genel spor kategorileri ise 22 kış ve 6 yaz etkinliği olmak üzere toplamda 28 tanedir. Badminton ve tekvando ilk kez 2020 Tokyo Oyunları’nda uluslarararası paralimpik spor dallarına dahil edilecektir. Süregelen ve bu yaz Paralimpik Oyunları’nda da göreceğimiz diğer yaz etkinliklerinden bazıları ise tekerlekli sandalye basketbolu, yüzme, bisiklet, okçuluk, atletizm, triatlon, tekerlekli sandalye rugby, kürek çekme, powerlifting, masa tenisi olarak sayılabilir.
En popüler Paralimpik sporlarından olan atletizm dalında farklı fiziksel engellere sahip kadın ve erkek atletler tarafından 1960 yılından beri rağbet görmektedir. 120’den fazla ülkenin katılım gösterdiği atletizm, en yaygın oynanan paralimpik spordur.
Yüzme, Olimpiyatlar’da olduğu gibi Paralimpik Oyunlar’da da en popüler sporlardandır. Roma’da gerçekleştirilen ilk Paralimpik Oyunları’ndan beri yüzlerce fiziksel engelli sporcu bu alanda yarışmıştır.
Tekerlekli sandalye basketbolu da 1960 senesinden beri Paralimpik Oyunlar’a dahil edilen, oldukça fazla rekabet içeren spor dallarındandır. Olimpik boyutlarda bir basketbol sahasında ve aynı boyda bir pota ile oynanan tekerlekli sandalye basketbolunda, 2 sayılık ve 3 sayılık atış ile serbest atış da Olimpik basketbol ile benzerlik göstermektedir.
Bisiklet sporu da Olimpiyatlar ile benzer kurallara sahiptir ve Paralimpik sporcular hem açık alanda hem de stadyumda yarışmaktadırlar. Bisiklet yarışları kişisel veya takım halinde oynanmaktadır.
Tekerlekli sandalye rugby, Paralimpik Oyunlar’ın en heyecan uyandıran etkinliklerinden biridir. İlk kez 1996 yılında Atina’daki oyunlarda oynanmış ve gitgide popülerlik kazanmıştır.
Fiziksel engelli sporcularımızın büyük bir katılım gösterdiği Paralimpik Oyunları’nda oynanan spor branşları, Olimpiyat Oyunları Branşları ile oldukça benzerlik göstermekte. Hem Olimpiyat Oyunları hem de Paralimpik Oyunları yaklaşırken, ülkemizi temsil edecek bütün sporcularımıza şimdiden yürekten başarılar diliyoruz!
